کد مطلب:41934 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:19

گنجینه پرسمان » تاريخ و سيره

قرآن در آيه از سوره احزاب در مورد مسئله خاتميت پيامبر اكرم چه مي&#;فرمايد؟

در آيه 40 سوره احزاب اشاره به داستان «زيد» شده است كه به اصطلاح پسر خوانده پيامبر اسلام (ص) بود، و پيامبر (ص) با همسر مطلّقه او ازدواج كرد، تا سنت نادرست «پسر خواندگي» را در هم بشكند و ضمناً زني كه با وساطت پيامبر (ص) به همسري زيد درآمده بود و بر اثر ناسازگاري جدا شد بي سرپرست نماند، مي​فرمايد «محمد (ص) پدر هيچ يك از مردان شما نبود» بنابراين ازدواج با همسر مطلّقه زيد، همچون ازدواج با همسر فرزندان محسوب نمي​شود «ما كانَ مُحَمَّدٌ اَبا اَحَدٍ مِنْ رِجالِكُمْ»



سپس مي​افزايد «ولي او رسول الله و خاتم پيامبران است» «وَلكِنْ رَسُولَ اللهِ وَخاتَمَ النَّبِيّينَ»



در واقع در آْغاز آيه نسبت پدر و فرزندي جسماني و نسبي را بطور كامل نفي مي​كند، ولي در جمله بعد ارتباط معنوي حاصل از مقام نبوّت و خاتميت را اثبات مي​نمايد، يعني او پدر جسماني شما نيست، بلكه پدر روحاني است آن هم پدري براي شما و براي همه نسلهاي آينده تا پايان دنيا، و اگر در بعضي از روايات از پيامبر اكرم (ص) نقل شده كه فرمود «اَنَا وَعَلِيٌّ اَبَوا هذِهِ الْاُمَّةِ» [من و علي (ع) پدران اين امت هستم] نيز اشاره به همين پدر روحاني است كه از تعليم و تربيت و رهبري سرچشمه مي​گيرد.



بايد توجه داشت كه پيامبر (ص) چند پسر نسبي به نام «قاسم»، «طيّب»، «طاهر» و «ابراهيم» داشت كه همه آنها پيش از بلوغ چشم از جهان فرو بستند و به همين دلايل نام «رجال» (مردان) بر آنها اطلاق نشد. (تفسير قرطبي و الميزان)



ضمناً رابطه ديگري بين مسأله ختم نبوت و نداشتن فرزند پسر نيز وجود دارد و آن اينكه بسياري از اولاد انبياء پيامبر بودند و چون پيامبر اسلام (ص) فرزند پسري نداشت، جاي اين تو هم باقي نمي​ماند كه بعد از او پيامبر ديگري باشد، بنابراين نداشتن فرزند پسر، تأكيد و اشاره​اي است بر ختم نبوّت.



و در پايان آيه مي​فرمايد «خداوند به همه چيز آگاه است» و آنچه از معارف و علوم و مسائل اصول و فروع لازم بوده است در اختيار پيامبر خاتم گذارده «وَكانَ اللهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَليماً»



اين احتمال در پيوند آغاز و پايان آيه نيز داده شده است كه در آغاز آيه پدر بودن جسماني آن حضرت نسبت به امت نفي شده، و لذا اين سؤال به وجود مي​آيد كه اگر چنين است چرا امت حق ندارند همسران پيامبر (ص) را بعد از او ازدواج كنند؟ در پاسخ مي​گويد «او رسول خدا (ص) است و به علاوه خاتم و پايان دهنده و بالاترين پيامبران او است، به همين دليل حفظ احترام او لازم است و ترك ازدواج با همسران او بعد از وفاتش گوشه​اي از اين احترامات مي​باشد». (تفسير قرطبي ذيل آْيه.)

---

پيام قرآن ج 8


حضرت آيت الله مكارم شيرازي و ساير همكاران